Ojciec Marii Leszczyńskiej, królowej Francji, w latach 1704-09 i 1733-36 król polski; od 1697 r. podczaszy koronny, od 1699 wojewoda poznański, przy poparciu Szwedów wybrany na króla w pierwszej fazie trwającej od 1700 r. wojny północnej; przyczynił się do zawarcia traktatu przyjaźni Polski ze Szwecją, od której została ona uzależniona. Po klęsce króla szwedzkiego z Moskwą w bitwie pod Połtawą (1709), zmuszony do emigracji. Po śmierci Augusta II (1733), poparty przez swego zięcia, króla Francji Ludwika XV, ponownie został wybrany na tron polski. Po wojnie sukcesyjnej polskiej (1733-35) abdykował pod naciskiem Moskwy, we Francji otrzymał dożywotnie księstwo lotaryńskie. Podawany zazwyczaj (także przez Tarnowskiego) jako autor dzieła, powstałego prawdopodobnie ok. 1733 r., Głos wolny wolność ubezpieczający, zawierającego krytykę liberum veto i żądanie wzmocnienia władzy wykonawczej, domaganie się reformy wojska i objęcie opieką władz chłopów cieszących się wolnością osobistą.