Postać
Leopold Tyrmand 1920-1985

Urodzony 16 maja 1920 r. w Warszawie, w średniozamożnej, zasymilowanej, mieszczańskiej rodzinie żydowskiej. W 1937 r. ukończył gimnazjum im. A. Kreczmara w Warszawie, w latach 1938-39 studiował architekturę w Paryżu na Academie des Beaux-Arts, wtedy też zafascynowała go muzyka jazzowa. Po wybuchu wojny przedostał się do Wilna, wkrótce zajętego przez Litwinów. Po okupacji Litwy i Wilna przez ZSRS pracował w polskojęzycznym dzienniku Prawda Komsomolska, organie Komunistycznego Związku Młodzieży Litwy 1940-41. Za związek z konspiracyjną polską grupą niepodległościową w IV 1941 aresztowany i skazany na 8 lat więzienia. Przed wywózką uratowała go napaść Niemiec na ZSRS: 22 VI 1941 r. zbiegł ze zbombardowanego transportu. Większość jego rodziny zginęła podczas Holocaustu. Po zajęciu Wilna przez Niemców zgłosił się w 1942 r. na wyjazd na roboty do Niemiec (pracował jako robotnik, kelner, kreślarz, palacz, marynarz w Moguncji, Wiesbaden, Frankfurcie nad Menem, Wiedniu, do połowy 1944 r.). Próbę ucieczki ze statku do neutralnej Szwecji przypłacił uwięzieniem w obozie koncentracyjnym w Norwegii. Po wojnie przez rok pracował w Norwegii dla Międzynarodowego Czerwonego Krzyża oraz jako polski korespondent prasowy. Wiosną 1946 r. powrócił przez Danię do Polski. Tu stał się jedną najbarwniejszych postaci życia kulturalnego i intelektualnego powojennej Polski, którego obraz w formie pamfletu zawarł w Życiu towarzyskim i uczuciowym (1967). Dziennikarz i współpracownik m.in. Expressu WieczornegoSłowa Powszechnego, pracownik Przekroju 1947-49, po usunięciu z jego redakcji recenzent teatralny Tygodnika Powszechnego” (1950-53). Wielki miłośnik i popularyzator jazzu w Polsce, organizował pierwsze koncerty tej muzyki. Popularność zapewniła mu powieść Zły (1955). Po perypetiach z cenzurą, a szczególnie po zablokowaniu możliwości wydania Życia... wyjechał z Polski w 1966 r. Po podróży po Europie, zafascynowany Ameryką, osiedlił się w USA, gdzie związał się z ruchem neokonserwatywnym. Popularność zapewniły mu eseje publikowane w piśmie New Yorker” 1967-71. Z czasem jego antykomunizm i krytyka liberalnego amerykańskiego establishmentu kulturalnego skłóciła go z wpływowymi mediami i środowiskami, które Tyrmand oskarżał o lewicowość i krępowanie swobody wypowiedzi; z podobnych powodów zerwał współpracę z paryską Kulturą”, której był przedstawicielem w USA. Od 1971 r. wykładał wa State University of New York w Albany i jako starszy wykładowca literatur słowiańskich na Columbia University. Od 1976 wicedyrektor konserwatywnego The Rockford College Institute i redaktor jego wydawnictw. Wydawał Chronicles of Culture” i The Rockford Papers”. W 1967 otrzymał nagrodę Wiadomości” a w 1980 Freedom Foundation. Zmarł 19 marca 1985 r. w Fort Myers na Florydzie. Najważniejsze prace: Zły. Powieść (1955), Gorzki smak czekolady Lucullus. Opowiadania (1957), Życie towarzyskie i uczuciowe (1967), Dziennik 1954 (1980), eseje: U brzegów jazzu, Cywilizacja komunizmu, Notebooks of a duilettante (1970; Zapiski dyletanta, 1991), The Rosa Luxemburg contraceptives Cooperative. A Primer on Communist Civilisation (1971).