Postać
Zdzisław Stahl 1901-1987

Urodzony 10 lutego 1901 r. we Lwowie, w rodzinie związanej z elitami Ligi Narodowej i Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. Kształcił się w gimnazjum i Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie uzyskał doktorat z prawa (1924) oraz habilitację z ekonomii (1929) i skarbowości (1933) i został wykładowcą; tuż po ukończeniu gimnazjum brał udział w obronie Lwowa przed Ukraińcami (1918), a następnie walczył z bolszewikami. Od 1925 r. członek Ligi Narodowej, członek Zetu, współtworzył organizację Młodzieży Wszechpolskiej, a następnie Ruch Młodych Obozu Wielkiej Polski (1927-1933 był jego przywódcą). Równocześnie prowadził działal- ność publicystyczną m.in. na łamach „Myśli Narodowej” (do 1934), współredagując „Słowo Polskie” i „Kurier Lwowski”. W latach 1930-1935 poseł na sejm z listy Stronnictwa Narodowego, w 1934 r. przeszedł na stronę sanacji do propaństwowego Klubu Posłów Ruchu Narodowego, stając się jednym z przywódców Związku Młodych Narodowców (od 1937 Ruchu Narodowo-Państwowego). Broniąc polityki J. Piłsudskiego opowiadał się za zrewidowaniem stosunku SN wobec państwa. Krytyk liberalizmu, gorąco popierał Konstytucję kwietniową, w 1938 r. wszedł do sejmu z listy OZN, w latach 1934-37 redagował „Dziennik Lwowski”, 1937-39 pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego rządowej „Gazety Polskiej”. We wrześniu 1939 r. aresztowany przez NKWD i zesłany do łagrów sowieckich. Od 1941 r. w armii Andersa, kierował Biurem Studiów przy II Korpusie, zbierając relacje zesłańców, materiały o ZSRS oraz dotyczące zbrodni katyńskiej, której temat wielokrotnie poruszał w publicystyce, krytykując milczenie zachodnich aliantów. Po zakończeniu wojny pozostał w Londynie, gdzie wykładał na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie ekonomię i prawo, biorąc udział w życiu organizacji emigracyjnych (Koło Lwowian, Polskie Towarzystwo Historyczne). Należał do najwybitniejszych emigracyjnych publicystów politycznych, ogłaszając swe teksty na łamach „Orła Białego”, „Polish Affaires” i w oddzielnych broszurach, polemizując ze zwolennikami „ewolucjonizmu”, szczególnie z kręgu paryskiej „Kultury”, krytykując politykę detente i próby wszelkich kompromisów z komunizmem. Zmarł 13 listopada 1987 w Londynie. Autor m.in.: Listów politycznych (1935), Idei i walki (1938), Polityki polskiej po śmierci Piłsudskiego (b.r.w., ok. 1936), Kryzysu prezydenckiego i dróg wyjścia (1955), Czy zadania emigracji uległy zmianie? (1957), Najazdu od Wschodu (1971), Marksizmu-leninizmu i realizmu a idei niepodległości (1973), współautor Zbrodni katyńskiej w świetle dokumentów (1948).