Urodził się 20 sierpnia 1847 r. w Hrubieszowie w podupadłej rodzinie szlacheckiej; jego ojciec był ekonomem dworskim. Wcześnie osierocony, wychowywał się u dalszych krewnych w Puławach, Lublinie, Siedlcach, gdzie uczył się w gimnazjum, a następnie trafił do Kielc pod opiekę starszego brata Leona, nauczyciela historii, działacza frakcji „czerwonych”. Pod jego wpływem Prus przystąpił do powstania styczniowego. Ranny pod Siedlcami, trafił do szpitala a następnie do więzienia, z którego dość szybko – z uwagi na młody wiek – został zwolniony. Po powrocie do Lublina ukończył liceum z wynikiem celującym i wyruszył do Warszawy, gdzie w 1866 r. zaliczył egzaminy wstępne na wydział matematyczno–fizyczny Szkoły Głównej. Studia przerwał po dwóch latach, niemniej jednak do końca życia prowadził własne badania naukowe, zwłaszcza w kierunku logiki. Zdany w Warszawie tylko na siebie, imał się różnych zajęć: od udzielania korepetycji po pracę w zakładach Lilpopa i Raua. Mając już za sobą debiuty jako korespondent prasowy i satyryk, rozpoczął stałą współpracę z warszawskimi czasopismami reprezentującymi hasła pozytywizmu – „Opiekunie Domowym” i „Niwą”, gdzie opublikował (już pod pseudonimem Bolesław Prus) m.in. poczytny artykuł o elektryczności (1872). Pisywał również do czasopism satyrycznych, „Muchy” i „Kolców”. W 1875 rozpoczął publikację w „Kurierze Warszawskim” cyklu cotygodniowych felietonów, które pisał niemal nieprzerwanie do 1911 roku. Felietony te, zebrane w wydanych po II wojnie światowej 20 tomach „Kronik”, przedstawiały pełnię poglądów Prusa w kwestiach społecznych, narodowych i artystycznych. Jego działalność społecznikowska przejawiała się m. in. w założeniu Towarzystwa Higieny Praktycznej im. B. Prusa (1897), czy też w czynnym uczestnictwie w pracach Komitetu Obywatelskiego pomocy dla robotników (1905). Bolesław Prus zmarł 19 maja 1912 r. w Warszawie. Do najwybitniejszych jego powieści należą wspomniana Lalka i Faraon (1897).