Sejm 1505 r. datuje nawrót, do katolicyzmu i rozbicie różnowierstwa. Wycieńczenie ducha polskich reformatorów i opanowanie kraju przez obcych teologicznych kazuistów. Podrost katolickich szermierzy: Orzechowski, Nowopolski Jakub. Górski, Hozjusz, Kromer. Humanizm na Uniwersytecie krakowskim. Unikanie polemiki religijnej w Górnickim i pismach ostatnich Reja. Co z programu egzekucyjnego zostało wykonane a co na sprawie religii zawisło. Ostatnie usiłowania różnowierców i zwrot ich przeciwko myśli reformy rządu. Przegląd dziejów najbliższych po śmierci Zygmunta Augusta. Obracają się około kwestii religijnej, która każe licytować wolność do góry. Batory jako król qui redemptorus erat Isreal. Pogląd na całość i oznaczenie miejsca humanizmu w dziejach.
Odrodzenie i reformacja w Polsce